Om risico’s te minimaliseren zou iedere organisatie een veiligheidscultuur moeten nastreven die zich minimaal op de vierde trede bevindt (proactief). De grootste uitdaging daarbij is de daadwerkelijke vertaalslag naar de dagelijkse praktijk; naar het gedrag van iedereen in de organisatie. Waarbij er niet alleen sprake is van een groot verantwoordelijkheidsgevoel voor het eigen handelen, maar ook voor dat van anderen. En waarin iedereen eerlijk en transparant is op het moment dat er toch (bijna) iets misgaat, zodat daar lering uit kan worden getrokken.
Veiligheidscommunicatie inzetten
Wageningen University & Research heeft dat streven. Met onder meer haar veiligheidsbeleid en voortdurende inspanningen van hun veiligheidscoördinatoren op de werkvloer, weet het in haar vele laboratoria een omgeving te creëren waarin veiligheid de hoogste prioriteit heeft. Maar goed kan altijd nog beter. BOOM dacht mee over hoe vooral veiligheidscommunicatie ingezet kan worden om het bewustzijn van medewerkers én alle studenten die in de labs aan de slag gaan, te versterken.
Effectieve veiligheidscommunicatie is inclusief: iedereen moet zich erin herkennen, zich aangesproken voelen en mee (kunnen) doen
Inclusieve veiligheidscultuur
Een labjas aan, lange haren in een staart, altijd een beschermende bril op, handschoenen gebruiken… Het zijn slechts enkele van de vele voorschriften die kunnen gelden op het moment dat er in een laboratorium gewerkt wordt. Daarbij komt een goede kennis van de apparaten en stoffen waarmee gewerkt wordt, zodat dat werk op een voorspelbare, verantwoordelijke manier plaatsvindt. Janneke van Dijk, projectmanager en adviseur bij BOOM: ‘Hierbij geldt dat iedereen zich sowieso verantwoordelijk moet voelen voor de eigen veiligheid, maar zich ook bewust moet zijn van de verantwoordelijkheid die hij of zij heeft naar anderen toe. Want wie in een lab niet oplet, zou zomaar anderen in gevaar kunnen brengen. En dat mag natuurlijk niet gebeuren. We zochten daarom naar een manier om duidelijk te maken dat iedereen in het streven naar veiligheid even belangrijk is en dat die cultuur alleen samen waar te maken is. Dat draait voor een belangrijk deel om inclusiviteit: iedereen moet zich erin kunnen herkennen, zich aangesproken voelen en mee (kunnen) doen. Dat geldt zowel voor de medewerkers van de universiteit, de studenten, maar ook voor bezoekers die de campus betreden en zich er op dat moment bewust van moeten worden dat zij onderdeel zijn van de veiligheidscultuur die binnen Wageningen University & Research vanzelfsprekend is”.