Waar overheid, onderwijs en bedrijfsleven samenwerken, doen zij dat vanuit een gedeeld belang. Toch hebben de partijen in zo’n netwerksamenwerking vanzelfsprekend ook hun eigen doelen en verwachtingen, waardoor die samenwerking steeds nieuwe vormen aanneemt en er continu nieuwe initiatieven ontstaan. Hoe is er richting aan te brengen en sturing te geven aan een samenwerking die voortdurend in transitie is?
Verandering zien als een constante factor; het zat al in het bloed van het Centre of Expertise Delta Technology waarin verschillende partners op zoek gingen naar oplossingen die te groot en te complex waren voor één expert, één kennisinstituut, één overheidsorgaan of één bedrijf: vraagstukken waarin water een belangrijke rol speelt, zoals klimaatverandering, zeespiegelstijging, waterbeschikbaarheid, voedselvoorziening, circulaire economie en de energietransitie. Drie hogescholen namen het initiatief tot dit nationale Centre of Expertise waarin kennisinstituten, overheid en bedrijven aan de slag gingen met deze thema’s. Het doen van praktijkgericht onderzoek bleek daarin de sleutel om oplossingen te vinden, kennis uit te breiden én hogescholen in staat te stellen de waterprofessionals op te leiden waar morgen vraag naar is.
Op voorhand was al duidelijk dat het Centre of Expertise zich in enkele jaren moest bewijzen om met een gedragen en sluitende business case verder te gaan. Dat lukte drie jaar geleden glansrijk door als Delta Platform een volgende fase in te gaan: met HZ University of Applied Sciences en Hogeschool Van Hall Larenstein als initiatiefnemende hogescholen. Het aantal vraagstukken waaraan gewerkt werd – ook wel delta cases genoemd – nam toe. Evenals de complexiteit in het speelveld, met steeds meer aanpalende samenwerkingsverbanden en andere Centres of Expertise die met de thema’s ‘water’ en ‘delta’ in verbinding staan. Langzaamaan werd het voor externe stakeholders en andere ‘buitenstaanders’ lastig om te doorgronden wie welke functie vervulde. Dat wakkerde de noodzaak voor een strategische herpositionering aan.
De specialistische thema’s, het voortdurend aanscherpen van de eigen werkwijze, de uiteenlopende belangen, de veelheid aan stakeholders en een nog te brede focus, maakten het lastig maakte om een gerichte visie voor de toekomst te formuleren. BOOM liet Delta Platform vooruit kijken. Joop Maas, strategisch adviseur bij BOOM: “We hielden strategische sessies met het kernteam van Delta Platform. Daarin werden toekomstperspectieven verkend. Hiervoor pasten we onder meer elementen uit de ‘Zoom Out/Zoom In’-methodiek toe. Hoe gaat het speelveld er over een paar jaar uitzien? Welke positie wil je dan innemen? En hoe verschilt dat van de huidige positionering?”. Het leidde tot wezenlijke keuzes voor de toekomst”.
Delta Platform is op het punt gekomen dat het meer waarde creëert door het ecosysteem te onderhouden, dan zelf de spil te zijn in ieder project.
Waar Delta Platform tot nu toe vaak zelf regisseur werd van de vraagstukken, zal het in de toekomst veel meer haar rol pakken als verbinder en facilitator. Om invulling te geven aan de delta cases, heeft Delta Platform door de jaren heen namelijk zoveel relaties gelegd en voor kruisbestuiving gezorgd, dat er als het ware een ‘ecosysteem’ is ontstaan van samenwerking en kennisuitwisseling rondom het thema ‘water en klimaat’. Dat komt samen in zogenoemde living labs: gebieden die met een concreet vraagstuk worstelen en waar partijen uit de quadruple helix (bedrijven, onderwijs, overheid en de lokale samenleving) samen naar oplossingen zoeken. Worden die daar gevonden, dan zijn ze vaak ook bruikbaar in soortgelijke situaties; overal ter wereld. Delta Platform is op het punt gekomen dat het meer waarde creëert door dit ecosysteem te onderhouden en uit te bouwen, dan zelf de spil te zijn in ieder project. Het in verbinding brengen en faciliteren van de partijen die elkaar nodig hebben om een vraagstuk daadwerkelijk te vertalen naar oplossingsrichtingen, is de primaire taak.
Verder staat nu scherper voor ogen dat Delta Platform een duidelijke opdracht heeft van en voor het hoger beroepsonderwijs in Nederland: studenten in levensechte situaties en met praktijkgericht onderzoek voorbereiden op hun toekomst als kundig professional in watergerelateerde thema’s. Om deze positie kracht bij te zetten, wordt een nieuwe ondertitel gevoerd die de verbondenheid met het hbo, met kennisontwikkeling én met het thema water benadrukt: ‘Delta Platform, Centre of Expertise Water & Climate’. Ook is de visuele identiteit vernieuwd en de manier waarop het Delta Platform zich presenteert, onder meer via haar website.
Het nieuwe logo van Delta Platform, ontwikkeld door BOOM
Met het scherpgestelde toekomstbeeld op het netvlies, is ook het huidige governance-model tegen het licht gehouden. Maas hierover: “De relatie met het hbo en praktijkgericht onderzoek is in het nieuwe besturingsmodel geborgd door inspraak van en directe samenwerking met het Lectorenplatform, die de kennisdomeinen van de lectoren bij hogescholen afstemt en koppelt. Hierdoor is er meer zicht op de totale kennisontwikkeling over waterthema’s en kan al beschikbare kennis meteen worden ingebracht en benut als er nieuwe delta cases ontstaan”.
De hernieuwde positionering biedt focus en geeft richting. Delta Platform heeft daarmee ook haar proposities aan kunnen scherpen naar de drie primaire doelgroepen: onderwijs, overheid en markpartijen. Richting het onderwijs als pleitbezorger en ambassadeur van praktijkgericht onderzoek, als essentieel onderdeel in het opleiden van studenten. Voor de overheid als verbindende factor in het ecosysteem met kennisclusters en living labs, dat daarmee handen en voeten geeft aan het nationale missie-gedreven innovatiebeleid op het thema ‘Landbouw, Water en Voedsel’. En naar marktpartijen als facilitator voor slimme innovaties, die overal ter wereld benut kunnen worden.
Het ontstaan, de ontwikkeling en de toekomst van Delta Platform is samengevat in de rapportage ‘Water als verbinding’.