Webredactie volgens webrichtlijnen
Webredacteuren en webrichtlijnen: vaak is het geen liefde op het eerste gezicht. Ik merk geregeld dat webredacteuren de richtlijnen ‘technisch geneuzel’ vinden. Onterecht, want ongeveer twee derde van de webrichtlijnen heeft betrekking op technische aspecten. De overige 33% betreft meer dan veertig richtlijnen waar de webredacteur direct mee te maken heeft. De webredactie is verantwoordelijk voor de publicatie van content en dus ook voor de toegankelijkheid daarvan. Voor redacteuren – van zowel overheden als bedrijven – zijn de richtlijnen dus toch zeer relevant.
Afgelopen week werd de wereld van webrichtlijnen verrast door de lancering van DigiToegankelijk, het nieuwe platform van Logius dat de website www.webrichtlijnen.nl heeft vervangen. Tegelijkertijd is afscheid genomen van het verplichte karakter van het principe ‘universeel’. Uitgangspunt is nu de internationale standaard WCAG 2.0. Betekent het dat content niet meer betekenisvol, bruikbaar, duurzaam en uitwisselbaar hoeft te zijn? Zeker niet! De focus komt nu, volgens Logius, meer te liggen op toegankelijkheid dan op bouwkwaliteit. Daarmee zouden de richtlijnen minder technisch van aard worden. In mijn ogen blijft het principe van universaliteit echter onverminderd belangrijk.
Relevantie voor webredacteuren
In een eerdere adviescolumn schreef ik over de relevantie van de webrichtlijnen. Net als bij andere betrokkenen, houden webredacteuren doorgaans pas rekening met de richtlijnen als zij het ‘waarom’ inzien. Te vaak zie ik dat de informatievoorziening over webrichtlijnen blijft steken op het ‘wat’ en ‘hoe’. De regels worden als gevolg daarvan gezien als lastig en niet relevant. ‘We hebben wel belangrijkere dingen te doen’, is dan een veelgehoorde reactie.
Bij de opstart van een project waarin de webrichtlijnen belangrijk zijn, adviseer ik de webredacteuren te confronteren met het nut en de noodzaak. Laat bijvoorbeeld een presentatie verzorgen door iemand die zelf afhankelijk is van een juiste toepassing van de webrichtlijnen. Een dyslecticus, of iemand met een visuele beperking. Zo staat de relevantie van de richtlijnen direct buiten discussie. Ook een specialist op het gebied van webrichtlijnen kan de webredacteuren met de neus op de feiten drukken én praktische handvaten aanreiken.
Een tekst die voor de één begrijpelijk is, hoeft dat voor een ander nog niet te zijn. Het is daarom zaak om op taalniveau B1 te schrijven.
Rens Bogers (BOOM)
Webrichtlijnen bij het schrijven van teksten
Een basisprincipe van de webrichtlijnen dat webredactie altijd raakt, is dat content begrijpelijk moet zijn. De tip ‘schrijf begrijpelijk’ is echter nogal diffuus. Het heeft namelijk betrekking op zowel het ontwikkelen van de content als de manier waarop het wordt gepresenteerd. Daar zijn wél concrete en praktische adviezen voor.
Een tekst die voor de één begrijpelijk is, hoeft dat voor een ander nog niet te zijn. Het is zaak om op taalniveau B1 te schrijven. Een tekst op dat niveau is opgebouwd uit korte, eenvoudige zinnen. Moeilijke woorden worden zoveel mogelijk voorkomen. Kan dat niet, leg dan ten minste de betekenis ervan uit. Gebruik afkortingen alleen wanneer ze eerst voluit zijn geschreven. In de volgende paragraaf gaat het bijvoorbeeld over het invoeren van content in een content management systeem (CMS). Wel zo begrijpelijk toch, dat ik de afkorting alvast heb geïntroduceerd?
Teksten op taalniveau B1 worden door 80% van de Nederlanders begrepen. Testen of een tekst van dit niveau is, doet u via deze online tool. Begrijpelijkheid valt of staat niet alleen met de tekst zelf. Ook de tekststructuur moet logisch zijn. Zet de belangrijkste informatie van een tekst daarom bovenaan. Maak ook gebruik van duidelijke titels en tussenkoppen, die samenvatten welke inhoud er volgt. Op de begrijpelijkheid van tekst én andere contenttypen – denk aan afbeeldingen, video’s en infographics – ga ik in een vervolgartikel nader in.
Content invoeren in een CMS
Een begrijpelijke tekst schrijven (of een verhelderende infographic of animatie creëren) is stap één. Deze content op toegankelijke wijze publiceren is stap twee. Dit vraagt om een juiste invoer in het CMS. Ik benoem verschillende aspecten die daarbij van belang zijn.